Tentoonstelling & activiteiten 7 mei 2025 t/m 2 augustus 2025
Activiteiten:
Donderdag 22 mei 19.30 uur: over de archeoroute
Zaterdag en zondag 14 en 15 juni: Nationale Archeologiedagen
Maandag 28 juli 19.30 uur: over archeobotanie
Zie verder op deze pagina voor meer gegevens en aanmelding.
Amateurarcheologen gebruikten vroeger een prikstok. Met een prikstok kun je prikken in de grond of tikken op een steen om voorwerpen te zoeken. Ze liepen over een akker of weiland en tikten op elke voorwerp om te luisteren of het een vuursteen was. Als het geluid klopte, was de kans groot dat ze gereedschap of een onderdeel daarvan uit de steentijd geraakt hadden. Voor een amateurarcheoloog was dat een mooie aanwinst. Als ze met de stok diep in de grond prikten konden ze voelen of er een muur had gestaan van bijvoorbeeld een gebouw. Dat moest dan nog blijken uit een archeologische opgraving.
Tegenwoordig werkt men met een beleidskaart. Een beleidskaart is een topografische kaart, waarop je kunt zien waar archeologische vindplaatsen zijn aan te treffen. Het gaat niet om zekerheid maar om waarschijnlijkheid. Zo´n kaart is belangrijk bij geplande woningbouw, aanleg van wegen of andere ingrepen in het landschap. De gemeentelijke overheid moet voor zulke ontwikkelingen een vergunning verlenen. Op basis van een beleidskaart kan de gemeente dan besluiten of er archeologisch onderzoek moet plaats vinden. Dat onderzoek gebeurt door een archeologisch bureau. Men prikt niet meer in de grond met een prikstok. Er wordt geboord, gegraven en als er echt iets lijkt te vinden, worden grote werkputten aangelegd.
De Archeologische Werkgroep Venray bestaat 70 jaar. Men is begonnen met de prikstok. Tegenwoordig worden er veldverkenningen gedaan. Er kan ook een metaaldetector worden gebruikt. Eventuele vondsten worden veiliggesteld voor nader onderzoek.
In geval van mogelijke verlening van een vergunning door de gemeente ten behoeve van bouw e.d., wordt een archeologisch bureau ingeschakeld. Er kan dan een sleuf worden gegraven of een werkput worden aangelegd. De Archeologische Werkgroep biedt dan hulp aan bij het onderzoek.
In de expositie ´Van prikstok tot Beleidskaart’ kan men zien wat er de vele afgelopen jaren is gebeurd in het bestaan van de Archeologische Werkgroep Venray.
Van 7 mei t/m 2 augustus zijn routekaarten van twee Archeologische fietsroutes in de gemeente Venray gratis bij het Venrays Museum verkrijgbaar
Donderdag 22 mei 19.30 – 21.30 uur
Lezing Aarcheoroutes Limburg
Spreker Joep Steinhage , maker van de Archeoroutes Limburg
(Limburg Marketing VVV workgroup)
Toegang gratis. Aanmelden verplicht.
Joep houdt een powerpoint presentatie over de Archeo Route Limburg.
Met de Archeo Route wordt archeologie op een moderne manier op locatie zichtbaar en bereikbaar gemaakt voor een breed publiek. In de presentatie wordt duidelijk waarom de Archeo Route Limburg zo’n succes is en wat bezoekers op locatie beleven.
Hoe is dit project ontstaan, wat is de status nu en wat gaat er nog allemaal gebeuren rondom de Archeo Route? Daarbij worden ook de locaties en de 2 Archeo fietsroutes in Venray belicht.
Hij laat ook zien, hoe je de app op je telefoon kunt installeren. En uiteraard is er ruimte voor vragen of opmerkingen.
In verband met het door de brandweer gemaximaliseerde aantal bezoekers worden belangstellenden verzocht zich voor 18 mei aan te melden bij de Archeologische Werkgroep Venray. Klik voor aanmelden.
Maandag 28 juli 19.30 uur:
Lezing Behoud oude graansoorten. Theo Bastiaens
Toegang 5 €. Aanmelden verplicht.
Graansoorten variëren met een leeftijd van 500.000 tot 100 jaar. Tot voor kort werden ze verbouwd onder leiding van Theo Bastiaens op een aan tal akkerjes op het terrein van de golfbaan Blijenbeek nabij het naburige kasteel.
Ondertussen heeft de wetenschap ontdekt dat de leeftijd nog meer kan variëren. De meningen lopen uiteen tussen 39 en 21 miljoen jaar. De niet eetbare oermoeder van de wel eetbare eenkoorn en emmer, die de eerste landbouwers uit de steentijd verbouwden en verwerkten tot voedsel en stro stamt uit dat onvoorstelbare verre verleden. Tot honderd jaar geleden zijn daar vele andere graansoorten uit voortgekomen, die onder andere bewaard worden in het Centrum Genetische Bronnen Nederland (CGN = genenbank WUR Wageningen), maar ook de IPK in Duitsland net als het Vavilov Instituut in St Petersburg.
Theo werkt samen met twee landbouw- en voedselhistorici, tevens archeobotanisten, van de Vrije Universiteit Brussel en de mensen van het Erfgoedzadenproject. Zij krijgen de kans om met de bewaarde verschillende graanrassen onderzoeken te doen die anders niet mogelijk zijn. Ze vergelijken zaden van nu in het laboratorium met zaden die bij opgravingen gevonden zijn.
Hoe en waarmee gemest werd wordt bestudeerd, maar ook of het graan door irrigatie of veel regenval toentertijd gestressed raakte. Dus ook het klimaat van toen komt aan bod en de lessen, die daar voor het klimaat nu uit te trekken zijn.
Amerikaanse archeologen van de universiteit van Michigan gebruiken de oude granen van voor onderzoek naar de voedingswaarde van granen in de tweede en derde eeuw na Christus uit Romeins Egypte.
Ans Breibaard, hoogleraar, aan de Universiteit van Leiden onderzoekt vlas en graan in het oude Griekenland. Zij wil weten en ervaren hoe de Grieken van toen dit vlas en graan verwerkten tot meer dan voedsel alleen. Zij leidt studenten op, die in Nederland onderzoek doen.
Net als dendrologie, waarmee via jaarkringen van bomen diep de geschiedenis in kan worden gekeken, is archeobotanie een tak van de archeologie, waarmee de puzzels, die ontstaan als er stenen werktuigen of bronzen bijlen worden gevonden weer iets verder gelegd kunnen worden.
In verband met het door de brandweer gemaximaliseerde aantal bezoekers worden belangstellenden verzocht zich voor 24 juli aan te melden. Klik voor aanmelden.
Zaterdag 14 en zondag 15 juni 2025 Nationale Archeologie dagen
De Nationale Archeologiedagen op zaterdag 14 & zondag 15 juni 2025 brengen het verleden tot leven met honderden activiteiten door het hele land. Ook in het Venrays Museum en op de Weverlose Boerenschans Schans in Merselo gaat dat gebeuren.
Op beide dagen kan vanaf 11.00 uur een fietstocht van 15 kilometer gereden worden, die start bij het Venrays Museum. Hij doet de Weverlose Boerenschans aan en eindigt weer bij het Venrays Museum. Er zijn onderweg twee archeologische vindplaatsen te bewonderen via Archie, de virtuele gids van de Archeoroute Limburg.
Routekaarten zijn gratis verkrijgbaar vanaf 7 juni aan de balie van het Venrays Museum.
‘Archeologische’ Activiteiten
Venrays Museum
Vanaf 11.00 uur Start fietsen.
Boerenschans
Vanaf 12.00 uur video bekijken: mesolitisch zomerkamp dat in deze buurt is opgegraven; archeologische voorwerpen opgraven; opgegraven vondsten inleveren, mee naar huis of mee naar het museum.
Venrays Museum
Vanaf 13.30 uur Tentoonstelling bekijken Vondsten laten zien.
Sluiting
16.00 uur Boerenschans
17.00 uur Venrays Museum